Enkel, dubbel, analoog, slim: energiemeters uitgelegd

Terug naar 2012

2012 was het jaar waarin André Kuipers zijn tweede ruimtereis maakte, Carly Rae Jepsen non-stop op de radio te horen was met haar nummer Call Me Maybe en Nederland begon met het plaatsen van nieuwe energiemeters. 🚀 Tijdens een twee jaar durende test werden analoge meters vervangen door slimme meters – tot in 2014 werd bepaald dat de slimme meter aan elk huishouden zou worden aangeboden. Inmiddels heeft ruim driekwart van alle Nederlandse huishoudens een slimme meter.

De slimme meter

Een slimme meter is 'slim' omdat hij digitaal is en de meterstanden op afstand kunnen worden afgelezen. Zo hoeft er dus niet meer bij je worden aangebeld om de meterstand op te nemen, of hoef je niet langer zelf de meterkast in te duiken. Slimme meters zijn niet verbonden met het internet, maar communiceren met de buitenwereld via een beveiligde telecomverbinding. Elke slimme meter heeft vier fysieke poorten en één virtuele poort om mee te communiceren:

🔑 P0 Via deze poort kan de netbeheerder op locatie gegevens uit je slimme meter halen.

🔑 P1 Via deze poort kun je bijvoorbeeld een Tibber Pulse of andere real-time energiemeter op je slimme meter aansluiten. Zo krijg je inzicht in je stroomverbruik om de seconde, wat je helpt om energie te besparen.

🔑 P2 Via deze poort kun je, als je die hebt, je gasmeter op je slimme meter aansluiten.

🔑 P3 Via deze poort kan de netbeheerder via de eerder genoemde beveiligde telecomverbinding op afstand gegevens uit je slimme meter halen.

🔑 P4 Via deze virtuele poort geeft de netbeheerder met jouw toestemming gegevens aan ons als energieleverancier door.

Hoewel er verschillende soorten slimme meters zijn, communiceren ze op dezelfde manier. De specifieke technische details van jouw slimme meter vind je doorgaans op de website van je netbeheerder, zoals in dit overzicht van Liander.

De voordelen van slimme meters

Slimme meters zijn niet vanaf het begin met open armen ontvangen en dat had vooral te maken met privacy. Een slimme meter verzamelt immers informatie over je stroomverbruik, die vervolgens met je netbeheerder en/of energieleverancier wordt gedeeld. De overheid heeft daar echter strenge regels voor opgesteld. Heb je een slim energiecontract van Tibber, dan lezen we je meterstanden elk uur (of als je een Tibber Pulse hebt aangesloten: elke 2 seconden) uit. We beschouwen deze gegevens als persoonlijke informatie die we versleuteld opslaan en nooit doorverkopen aan derden. 🔒

Een voordeel van slimme meters is dat ze bijdragen aan een efficiënter beheer van het energienet. Een ander groot voordeel zit 'm in het inzicht dat een slimme meter je geeft. Dat helpt je niet alleen om stroom te besparen, maar is ook essentieel voor de energietransitie waarin we ons bevinden. Hoe meer hernieuwbare energie er is, hoe onvoorspelbaarder het aanbod wordt. Daarom wordt het steeds belangrijker om onze vraag naar stroom af te stemmen op het aanbod, in plaats van andersom. Demand response wordt dat ook wel genoemd – je leest er meer over in dit artikel. Slimme meters spelen er een essentiële rol in.

De analoge en niet-slimme digitale meter

Het hebben van een slimme meter is niet verplicht. Ook kun je wel een slimme meter hebben, maar het op afstand uitlezen van je meterstanden uitzetten. En dan zijn er nog analoge meters en digitale meters die niet slim zijn (waarbij de meterstand niet op afstand kan worden uitgelezen). Of je digitale meter slim of niet slim is, kun je niet altijd van de buitenkant zien. Vraag je je af: heb ik een slimme meter? Dan kun je het beste googlen op de merknaam en het type van je meter of contact opnemen met je netbeheerder. De analoge meter komt in twee soorten: de dubbele (met twee tellers) en de enkele (met één teller). Alleen met een slimme meter is het mogelijk om een energiecontract bij Tibber af te sluiten. Dat heeft te maken met onze dynamische stroomprijzen – we vertellen je er hieronder meer over.

Het dag- en nachttarief ☀️ 🌙

Heb je een analoge dubbele meter, dan kon je tot 1 juli 2021 een energiecontract met dubbel tarief kiezen. 's Avonds schakelde je meter dan automatisch over op het nachttarief (in de avond gebruiken minder mensen stroom en is de stroom dus goedkoper) en kon je bijvoorbeeld voordeliger een wasje draaien. De techniek hierachter, het zogenaamde TF-signaal waar ook lantaarnpalen automatisch mee aan- en uitgingen, is dusdanig verouderd dat de netbeheerders het dubbele tarief voor analoge dubbele meters hebben afgeschaft. 

Maakte je er gebruik van, dan is je energiecontract automatisch omgezet naar een enkel tarief en krijg je een slimme meter aangeboden. Daarmee kun je wél weer gebruikmaken van een dubbel tarief, als je daar expliciet voor kiest bij het afsluiten van je energiecontract.

Niet enkel, niet dubbel, maar dynamisch

In plaats van een vast enkel of dubbel tarief, kun je ook kiezen voor een dynamisch tarief met stroom voor de beursprijs per uur. Dat vormt de basis om efficiënter stroom te verbruiken, zoals je dat ook kan doen met het dag- en nachttarief. Het verschil: waar je bij het dag- en nachttarief 2 verschillende stroomprijzen in één etmaal hebt, heb je met een dynamisch tarief in één etmaal 24 verschillende stroomprijzen. ⏰

De prijs voor stroom wordt elke dag op de beurs bepaald voor de komende 24 uur, afhankelijk van vraag en aanbod. Elke energieleverancier betaalt dezelfde beursprijs. Bij Tibber is dat ook de prijs die jij voor je stroom betaalt, exclusief een inkoopvergoeding voor onbalanskosten en Garanties van Oorsprong* en een vast bedrag van € 3,99 per maand. Om je stroomverbruik te optimaliseren hoef je niet elk uur van de dag de stroomprijs in de gaten te houden; met functies als het slim verwarmen van je huis of het slim opladen van je elektrische auto stuurt de Tibber-app je stroomverbruik automatisch naar de uren waarin de prijs het laagst is.

Wil je ook groene stroom voor de beursprijs per uur en een intelligente app die je stroomverbruik stuurt? Stap over naar Tibber! Opzeggen kan op ieder moment.

*Onbalanskosten worden gemaakt wanneer er meer of minder vraag naar stroom is dan dat er aanbod is. Garanties van Oorsprong zijn certificaten die de hoeveelheid stroom die jij verbruikt, herleiden naar eenzelfde hoeveelheid lokaal geproduceerde groene stroom. Het exacte kostenoverzicht vind je in onze rekentool.